Qýatty qarsylaspen eki jarym jyldan astam ýaqytta sozylǵan soǵys Ýkraınany tıtyqtatqany daýsyz. Rastalǵan málimetterge saı Kıev tarabynan soǵysqa jumyldyrylǵan 57 myńnan astam sarbaz qaza tapqpan. Bul san Reseıdiń sarbaz shyǵynynan az bolǵanymen, halyq sany jáne el qýaty turǵysynan ońaı shyǵyn emes. Batystyq qoldaýshylar tarabynan áskerı kómekterdiń der ýaqytynda jetpeýi – Ýkraınanyń taǵy bir qıynshylyǵy.
Baıden ákimshiligi ókiletti merziminiń sońǵy eki aıynda Ýkraınaǵa áskerı kómekti jedeldete túsetini aıtylýda. Alaıda,soǵysty baqylap otyrǵan uıymdar bul jedel kómek jalpy soǵys jaǵdaıyn ózgertýge áser etpeıdi dep sanaıdy. Ótken aptada AQSH-tyń barlaý agenttikteri de osylaı baǵalaǵan.
Biraq, jedeldetilgen kómektiń basqa da mańyzdy jaǵy bar. Eger sońǵy eki aıda amerıkalyq qarý-jaraq pen tehnıkalar kóptep jetkizilse, eń keminde bul Ýkraına úshin atysty toqtatýǵa qol jetkizýge kómektesedi. Qalaberdi, eger qos tarap ýaqytsha kelisimge kelip jatqan jaǵdaıda ýaqyttyq shekaralardy saqtap turýǵa múmkindik beredi.
Qos tarap kelisimge kelýi múmkin be?
Qazirshe buǵan naqty jaýap berý qıyn. Alaıda, AQSH pen keıbir NATO músheleri Reseı-Ýkraına arasyndaǵy kelissózden keıingi jaǵdaıǵa daıyndalyp jatqany kórinedi. Aıtalyq, amerıkalyq jáne eýropalyq atqaminerler arasynda qos taraptyń bitimge kelgennen keıingi máseleni talqylaǵany týraly málimetter tarady. The New York Times basylymynyń jazýynsha, AQSH pen Eýropa sheneýnikteri Reseı atysty toqtatý kelisimin buzǵan jaǵdaıda jazalaýshy soqqy retinde jetkilikti kólemdegi kádimgi qarý-jaraq arsenalyn jınaqtaýdy talqylaǵan. Buny Ýkraına úshin yqtımal qaýipsizdik kepili retinde tejeý sharalaryn retinde qarastyrǵan.
Ýkraına suraǵan eń joǵary kepildik – NATO-ǵa múshelikke qabyldaný. Baıden tusynda júzege aspaǵan bul talpynys, Tramp kezinde de júzege asýy ekitalaı. Sondyqtan kelissózder mazmunynda Ýkraınanyń NATO-ǵa múshe bolmaýy Reseı jaǵynan basty talaptyń biri bolyp oryn alady. NATO múshesi bolmaǵna jaǵdaıda Ýkraınanyń qaýipsizdigine kepildik etý onyń batystyq odaqtastary úshin tek qarý-jaraq, áskerı tehnıkamen qamsyzdaý negizinde júzege asady.
Keıbir derekkózderde Baıden ákimshiligine túrli usynystar kelip túsken. Sonyń kóbi jetkilikti áskerı kómek berýdi quptaıdy. Tipti Keńes Odaǵy ydyraǵannan keıin Ýkraınadan alynǵan ıadrolyq qarýdy qaıtarýdy usynǵandar da bolǵan. Alaıda bul usynystyń qabyldanýy múlde qıyn. Sebebi mundaı qadam ıadrolyq soǵysqa jol ashýmen teń.
Ýkraınalyq joǵary laýazymdylar da kelissóz kepili jetkilikti qarý-jaraqqa ıe bolýdan bastalatynyn aıtyp keledi. Tipti, Ýkraınada qazetti qarý-jaraq qorynyń bolýy yqtmal kelissózden keıin kelisimdi qorǵap turý úshin de kerek degen pikirler jıi aıtyla bastady.
Qoryta qarastyrsaq, taraptar ishki-syrtqy qysymdardan kelissózderge qadam jasaıdy. Biraq, bul birden sátti bolýy ekitalaı. Arasynda birneshe ret ýaqytsha atysty toqtatý kelisimderi jasalýy múmkin. Soǵan qaramastan Batys tarabynan áskerı qoldaý toqtamaıdy. Qarý-jaraq pen tehnıkalar aldaǵy ýaqytta da Ýkraınaǵa jetkizile beredi. Mine osy úrdistiń ózi qaqtyństyń taǵy bir kezeńine jol ashýy ǵajap emes.
