Jaqynda Úndistandaǵy jalpy saılaýda Narendra Modı úshinshi merzimge jeńiske jetti. Alaıda onyń Bharatıa Djanata partıasy (BJP) parlamenttegi basymdylyǵynan aıyrylyp qaldy. Bul Modıdiń jańa kezeńge saılanǵanymen saıası mártebesiniń álsiregenin túsindiredi. Buǵan deıin Modı ishki saıası-ekonomıkalyq bastamalary arqyly Qytaıdy qýyp jetýge kúsh salyp kelgeni belgili. Saıası mártebesiniń álsireýi onyń qarqyndy ekonomıkalyq, áleýmettik jáne saıası bastamalarynyń júzege asýyna keri áser etýi múmkin degen boljamdar aıtylyp jatyr. Osy tusta Úndistan men Qytaı qarym-qatynasy aldaǵy ýaqytta qandaı kúıde bolýy múmkin degen suraqty qarastyrýǵa týra keledi.
İshki saıası-ekonomıkalyq damý turǵysynan:
Modıdiń ornynda qalýymen Jańa Delıdiń Qytaıǵa qaratqan saıasaty ózgerissiz qalary belgili boldy. Iaǵnı, Azıadaǵy eki alyp eldiń qarym-qatynasy jaqsara qoımaıtynyn alǵashqy adymda boljaýǵa bolady.
Modı úkimetiniń negizgi kózqarastarynyń biri - Úndistandy Qytaımen básekelese alatyn qýatty ekonomıkaǵa aınaldyrý. Onyń ishki saıası baslamalarynda sheteldik ınvestısıalardy tartý, ınfraqurylymdy jańartý jáne qolaıly bıznes orta qurý qatarlylar tur.
Alaıda, onyń partıasy parlamenttegi kópshilik daýysqa ıe bola almady. Demek, Modı óz odaqtastarymen koalısıa qurýyna týra keledi. Bul Modı bastamalaryndaǵy berilgen ýádelerdi oryndaýyna kedergi keltirýi múmkin. Ásirese syrtqy saıasat, Qytaımen qarym-qatynastar boıynsha maqsattaryna jete almaýy múmkin degen boljamǵa bastaıdy.
Jańa úkimettiń syrtqy saıasattaǵy ustanymdary dál burynǵydaı bolmaıtynyn úndistandyq saıasattanýshylar da aıtyp jatyr.
2014 jyldan beri Modı Úndistandy Qytaımen qatar jahandyq kóshbasshylardyń qataryna jetkizý úshin batyl syrtqy saıasat pen pármendi ekonomıkalyq saıasatty ustanyp keldi. Degenmen, saılaýdyń nátıjeleri Modı úkimeti úshin eńbek zańyn reformalaý sıaqty negizgi máselelerde qıyndyqqa tap bolatynyn kórsetti. Al týrasynda bul qadam ıkemdi ári serpindi eńbek naryǵyn qurý úshin óte mańyzdy. Kásipodaqtar men saıası básekelesterdiń qarsylyǵy Úndistannyń Qytaımen básekelestigine nuqsan keltirýi bek múmkin.
Úndi-qytaı qarym-qatynasy turǵysynan:
Modı tusynda Úndistan men Qytaı qatynasy nashar kúıde turdy. Degenmen, qaıshylyqtardyń kóbin qos tarap ta baqylaýda ustap keldi. Modıdiń bılikte qalýymen eki el baılanysy áli de osy kúıin saqtap turatynyn kóremiz. Buny bir jaǵynan turaqty túrde nasharlaý dep túsinýge bolady.
Modı Taıvannyń jańadan saılanǵan prezıdentin áleýmettik jeli arqyly quttyqtap, ekijaqty baılanysty damytýǵa úmitker ekenin bildirgeni bar. Bunyń ózi de aldaǵy ýaqyttaǵy Jańa Delı men Beıjiń arasynyń salqyn bolatynynan derek beredi.
Tarata aıtsaq, bul áreket Úndistannyń áli de óziniń senimdi ári qatal syrtqy saıasatyn ustanatynyn kórsetedi. Sonymen birge, Qytaıdyń shekara máselesinde qysymyna kónbeıtini týraly sıgnal joldaý deýge keledi. Bylaısha aıtqanda Jańa Delı Taıvanmen qarym-qatynas týraly sóz ete otyryp Ońtústik Shyǵys Azıadaǵy óziniń yqpal etý aımaqtaryn Qytaıdan batyl qorǵaıtynyn kórsetkisi kelgendeı.
Qytaı Syrtqy ister mınıstrligi 5 maýsymda Úndistandaǵy saıası jaǵdaıǵa baılanysty pikir bildirdi. Onda Beıjiń "jalpy jaǵdaıdy eskere otyryp ári bolashaqqa qaraı otyryp, ekijaqty qarym-qatynastardy salaýatty jáne turaqty jolda alǵa jyljytýdy" qalaıtynyn aıtqan.
