اقش قىتايدا جاسالعان ەلەكتر-قوزعالتقىشتى كولىكتەرگە جوعارى تاريف ەنگىزگەنى ءمالىم. ايتالىق، مامىر ايىنىڭ باسىندا پرەزيدەنت جو بايدەن قىتايلىق كولىكتەرگە كەدەندىك ءتاريفتى 100 پايىزعا كوتەرەتىن زاڭعا قول قويدى. وسىلايشا قىتايدان قۇراما شتاتتارعا ەكسپورتتالاتىن كولىكتەرگە كەدەندىك تاريف بىردەن 3 ەسەگە ءوستى. بۇل دەگەنىمىز امەريكا نارىعىندا قىتايلىق كولىكتەردىڭ جولى جابىلدى دەگەنمەن بىردەي. كوپشىلىككە بۇنىڭ ءمانى بەلگىلى، دەگەنمەن ءبىز ەكى ەل اراسىنداعى باسەكەلىك قارىم-قاتىناستىڭ جالپىعا بىردەي انىق بولماعان كەيبىر تۇستارىنا توقتالا كەتپەكپىز.
بايدەن نەگە قىتايلىق كولىكتەردىڭ "جولىن جاپتى"؟
ەكونوميكالىق شەشىم تۇرعىسىنان:
قۇراما شتاتتارىنىڭ نارىعىندا ورتاشا بولشەك ساۋدا باعاسىمەن قاراستىرعاندا ەلەكتر-قوزعالتقىشتى كولىكتەر باعاسى 53 000 دوللار اينالاسىندا تۇر. بايدەن اكىمشىلىگى ەلدەگى جانار جاعارمايىمەن (جانارماي) جۇرەتىن كولىكتەر سانىن قىسقارتىپ، ەلەكتر-قوزعالتقىشتى كولىكتەردى (ەلەكترلى كولىكتەر) كوبەيتۋ باعدارلاماسىنا كۇش سالۋدا. ول ءۇشىن جوعارىداعى باعانى ارزانداتۋعا تۋرا كەلەدى. سوندىقتان ۇكىمەتتىك سۋبسيديالار تاعايىنداپ، ءار كولىك ساتىپ الۋشى 7،5 مىڭ دوللارعا دەيىن ۇنەمدەۋگە جاعداي جاساعالى وتىر. الايدا، جۇڭگو كولىكتەرىنىڭ باعاسى سونىڭ وزىنەن دە 4 ەسەگە ارزان. نارىقتىڭ قاراپايىم زاڭى بويىنشا بۇل دەگەنىمىز امەريكالىق كولىك ءوندىرىسىن تۇرالاتاتىن جاعداي. ءوز وندىرۋشىلەرىنىڭ مۇددەسىن قورعاپ قالۋ ماقساتىندا اق ءۇي ادمينستراسياسى جاڭا تاريفتىك جوسپار ەنگىزدى.
ساياسي شەشىم تۇرعىسىنان:
اقش جاھاندىق كليمات وزگەرىسى ماسەلەسى مەن ءوز دامۋىنىڭ قارىم-قاتىناسىن رەتتەۋگە ءماجبۇر كۇيدە. بىلايشا ايتقاندا كليماتتىڭ وزگەرىسىن بولدىرماۋ مەن ءوندىرستى دامىتۋ اراسىندا "قاقتىعىستار" بار. بۇل كەرەعار قايشىلىق ەلدەگى ەكولوگتار مەن ليبەرالدار اراسىنداعى داۋدى بىرتىندەپ كۇشەيتە تۇسكەندەي.
بايدەن تاپ بولعان قيىنشىلىق مىناداي: شىعارىندىلارى، ورتا لاستاۋى تومەن دەڭگەيدەگى ءارى ارزان تەحنولوگيالاردى يمپورتتاۋ بۇل كليماتتىڭ وزگەرىسىنە قارسى كۇرەسۋدە ءتيىمدى قادام؛ الايدا بۇلدان امەريكالىق ءوندىرىس پەن جاھاندىق نارىق ۇلكەن زيان شەككەلى وتىر (جاھاندىق نارىقتان كورى اقش كوبىرەك زارداپ شەگۋى مۇمكىن)؛ ەكولوگتار ارزان ءارى ورتاعا زيانسىز تەحنولوگيالاردى كوبىرەك يمپورتتاۋدى تالاپ ەتسە، كەلەسى تاراپ ۇلتتىق مۇددەنى الدىنعى ورىنعا شىعارۋدى تالاپ ەتەدى. بايدەن بيلىگى جورعارى ءتاريفتى ەنگىزگەن كۇندە دە كەيبىر قىتايلىق كولىك تۇرلەرى ىشكى نارىقتان ءبارى بىردەي ارزان شىعادى. بۇل جۇڭگو يمپورتىن جەتكىلىكتى تەجەيدى جانە وتاندىق وندىرىسكە دە ءتيىمدى دەپ سانايدى.
ونىڭ ۇستىنە قىتايدان ەلەكترلى كولىكتەر مەن باسقا دا تازا تەحنولوگيالار يمپورتىنا شەكتەۋ قويۋى بەيجىڭنىڭ جالعاسىپ كەلە جاتقان زاڭسىز جانە زياندى ساۋدا تاجىريبەسىنە قاراتا پارمەندى شارا دەپ ساناپ وتىر.
ساياسي شەشىم تۇرعىسىنان تاعى ءبىر ماڭىزدى قىرى بار: بيىل ەلدە سايلاۋ جىلى، بيىلعى ساياسي باسەكە 2020 جىلعىدان دا اسىپ تۇسەدى دەپ كۇتىلۋدە. سايلاۋ جاقىنداعاندا بايدەن اكىمشىلىگى وتاندىق وندىرۋشىلەردىڭ مۇددەسىنە لايىق شەشىمدەر قابىلداي وتىرىپ، وزدەرىنىڭ بولاشاق بيلىكتە قالۋىنا جاعداي جاساۋعا تىرىسۋدا. قارسىلاسى رەسپۋبليكاشىلدار امەريكالىق ءوندىرىستى قورعاۋدا دەموكراتتاردان الدە قايدا قاتاڭ ارەكەت ەتەتىنى بەلگىلى.
گەوساياسات تۇرعىسىنان:
قازىرگى اقش ۇكىمەتى ءوز ستراتەگياسىن امەريكالىق جۇمىس ورىندارى مەن ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك ءۇشىن ءتيىمدى، ءارى بۇكىل پلانەتا ءۇشىن جاقسى پايدالى دەپ كورسەتۋدە. بىلايشا ايتقاندا قىتايدىڭ ساۋدا ءتاسىلى جاھاندىق ەكونوميكالىق جۇيەگە زيىن كەلتىرەدى دەپ قارايدى. اقش – الەمدەگى ءىرى نارىقتاردىڭ ءبىرى، كەمىندە وسى نارىقتا جۇڭگو يمپورتىن شەكتەي وتىرىپ، جاھاندىق دەڭگەيدە جۇڭگو ءوندىرىسىنىڭ قارقىنىن باسەيتكىسى كەلەدى. بۇل ءارى جاھاندىق ليدەرلىك ورىنعا دەگەن باسەكەنىڭ دە كورىنىسىنەن تۋعان.
ەلەكتر كولىكتەر مەن جۇك كولىكتەرىن قولجەتىمدى باعامەن بولۋىن قامتاماسىز ەتۋ ماڭىزدى ەكەنى بايقالدى. سەبەبى، پاندەميا كەزىندە جاھاندىق جەتكىزۋ تارماعى وسىنداي ماسەلەلەرگە باعىنىشتى نازىك تىزبەك ەكەنى انىق كورىندى. بۇل سالادا ءبىر تاراپتى مونوپولياعا جول بەرىپ قويۋ، بولاشاقتا جاھاندىق كوشباسشىلىق ورىنعا ءقاۋىپ توندىرەتىنىن اڭعارتتى.
تەحنولوگيا سالاسىنداعى باسەكە تۇرعىسىنان:
جۇڭگو ءقازىردىڭ وزىندە كۇن باتارەيالارى سەكىلدى تازا ەنەرگيا ءوندىرۋدىڭ نەگىزگى سالالارىنا كوشباسشىلىق ەتە باستادى. اقش قىتايدى ەلەكتر كولىگى سىندى ماڭىزدى سالادا العا سالىپ قويۋدى قالامايدى.
بۇل ارادا، سونىمەن قاتار، جارتىلاي وتكىزگىشتەر سياقتى ماڭىزدى ونىمدەردىڭ ماسەلەسى دە بار. جاڭا تەحنولوگيا سالاسىندا بارعان سايىن ماڭىزدى بولىپ بارا جاتقاندىقتان، اقش جۇڭگو مەن وزگە ازيالىق ەلدەرگە تاۋەلدى بولىپ قالۋدان بارىنشا اۋلاق تۇرعىسى كەلەدى.
جوعارىدا ايتىلعاندار، اقش پەن جۇڭگو اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق بايلانىستاردىڭ ىشىندە تەك ەلەكتر كولىكتەرىنە قاتىستى جاعى عانا. ءبىر سالاداعى بۇنداي تەرەڭ باسەكەلەستىك ەكى ەلدىڭ جالپى قارىم-قاتىناسىندا باسەكەلەستىك ءتىپتى دە ۇلعايا تۇسەتىنىن، اسىرەسە ساۋدا سوعىسى جاڭا دەڭگەيدە داميتىنىن كورە الامىز.
