كەزدەسۋدە ساۋدا-ەكونوميكالىق، ينۆەستيسيالىق، ترانزيتتىك- كولىك ىنتىماقتاستىعىن، سونداي-اق مادەني جانە ءوڭىرارالىق ءوزارا ءىس-قيمىلدى ودان ءارى دامىتۋ ماسەلەلەرى ءسوز بولدى. سونىمەن قاتار ءبىلىم جانە عىلىم، تەحنولوگيالار ترانسفەرى سالاسىنداعى ارىپتەستىكتى نىعايتۋعا باسا نازار اۋدارىلدى.
وتكەن جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا قازاقستان مەن جۇڭگو اراسىنداعى ەكىجاقتى تاۋار اينالىمى 30%-عا ءوسىپ، $31،5 ملرد-قا جەتتى. 2023 جىلدىڭ 9 ايىندا قازاقستان ەكونوميكاسىنا سالىنعان قحر ينۆەستيسيالارىنىڭ كولەمى شامامەن $1،4 ملرد-تى قۇرادى. قازىرگى ۋاقىتتا ينۆەستيسيالار كولەمى $14،5 ملرد-تان اساتىن 45 بىرلەسكەن قازاق-قىتاي جوباسى ىسكە اسىرىلۋ ۇستىندە. وسى جىلدىڭ 2 ايىندا كونتەينەرلىك تاسىمالداۋ كولەمى 2،6 ەسەگە ءوستى. سونداي-اق ساۋدا قاتىناستارىنىڭ قازىرگى الەۋەتى تاۋار اينالىمىن ودان ءارى ءارتاراپتاندىرۋ جانە ينۆەستيسيالىق ءوزارا ءىس-قيمىلدى كەڭەيتۋ پەرسپەكتيۆالارى بار ەكەنىن كورسەتىپ وتىر.
كەلىسسوزدەر بارىسىندا ءوزارا ساۋداداعى شەكتەۋلەردى جويۋ، اكىمشىلىك كەدەرگىلەردى الىپ تاستاۋ جانە كەدەندىك راسىمدەردى وڭايلاتۋ جونىندەگى شارالار قارالدى. اتاپ ايتقاندا، ەلىمىزدىڭ جۇڭگو نارىعىنا جوعارى دەڭگەيدە وڭدەلگەن اۋىل شارۋاشىلىعى ءونىمىن جەتكىزۋ كولەمىن ۇلعايتۋعا دايىن ەكەنى ايتىلدى. سونداي-اق «باقتى-تاچەن» جاڭا تەمىرجول ارقىلى وتكىزۋ بەكەتىن سالۋ، ترانسكاسپيي حالىقارالىق كولىك باعىتىنىڭ الەۋەتىن كەڭەيتۋ جانە وڭىرلىك ينتەگراسيانى دامىتۋ بويىنشا ترانزيتتىك-كولىك سالاسىنداعى ىسكە اسىرىلىپ جاتقان قادامدار تالقىلاندى. وعان قوسا جولاۋشىلار رەيستەرىنىڭ سانىن ارتتىرۋ ماسەلەلەرى قارالدى.
قازاقستان ۇكىمەتىنىڭ باسشىسى ق ر مەن قحر اراسىنداعى ساۋدا-ەكونوميكالىق ارىپتەستىك ءوسىپ كەلە جاتقانىن اتاپ ءوتتى.
«قازاق-قىتاي بىرلەسكەن جوبالارى نارىقتا ساپالى جانە سۇرانىسقا يە ونىمدەر شىعاراتىن جوعارى تەحنولوگيالىق كاسىپورىندار قۇرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. بۇگىندە ەلىمىزدىڭ اۋماعىندا 3 000 بىرلەسكەن كومپانيا تابىستى جۇمىس ىستەۋدە. بۇل ەكى ەلدىڭ بيزنەس قاۋىمداستىقتارى سەرىكتەستىگىنىڭ تۇراقتىلىعى مەن ونىمدىلىگىن كورسەتەدى»، — دەدى ولجاس بەكتەنوۆ.
ءوز كەزەگىندە قحر-نىڭ قر-داعى ەلشىسى ەكى ەلدىڭ ستراتەگيالىق ارىپتەستىگىن دامىتۋ سەرپىنى جوعارى ەكەنىن راستادى.
«بۇگىنگى تاڭدا بارلىق باعىت بويىنشا ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناس جاقسى دامىپ كەلەدى. پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ قىتايعا ساپارلارى ەكىجاقتى قارىم-قاتىناستاردى تەرەڭدەتۋگە جانە دامىتۋعا زور سەرپىن بەردى. ءبىز قازاقستان پرەزيدەنتى جاريالاعان اۋقىمدى ەكونوميكالىق وزگەرىستەر باعدارلاماسىن جوعارى باعالايمىز. 2029 جىلعا قاراي قازاقستاننىڭ ءجىو-سىن ەكى ەسەگە ۇلعايتۋ جونىندەگى بيىك ماقساتقا قول جەتكىزۋگە ابدەن بولادى دەپ سانايمىز»، — دەدى چجان سياو.
سونداي-اق قحر-نىڭ قر-داعى ەلشىسى اۋىل شارۋاشىلىعى، ەنەرگەتيكا، جوعارى تەحنولوگيالار جانە باسقا دا سالالارداعى ىنتىماقتاستىقتىڭ كەڭ الەۋەتىن اتاپ ءوتتى.
كەزدەسۋ قورىتىندىسى بويىنشا ولجاس بەكتەنوۆ پەن چجان سياو قازاقستان مەن جۇڭگو ءوزارا ساۋدا-ەكونوميكالىق ىنتىماقتاستىقتى دايەكتى تۇردە دامىتۋ جۇمىسىن كۇشەيتۋگە دايىن ەكەندەرىن راستادى.