Kezdesýde saýda-ekonomıkalyq, ınvestısıalyq, tranzıttik- kólik yntymaqtastyǵyn, sondaı-aq mádenı jáne óńiraralyq ózara is-qımyldy odan ári damytý máseleleri sóz boldy. Sonymen qatar bilim jáne ǵylym, tehnologıalar transferi salasyndaǵy áriptestikti nyǵaıtýǵa basa nazar aýdaryldy.
Ótken jyldyń qorytyndysy boıynsha Qazaqstan men Qytaı arasyndaǵy ekijaqty taýar aınalymy 30%-ǵa ósip, $31,5 mlrd-qa jetti. 2023 jyldyń 9 aıynda Qazaqstan ekonomıkasyna salynǵan QHR ınvestısıalarynyń kólemi shamamen $1,4 mlrd-ty qurady. Qazirgi ýaqytta ınvestısıalar kólemi $14,5 mlrd-tan asatyn 45 birlesken qazaq-qytaı jobasy iske asyrylý ústinde. Osy jyldyń 2 aıynda konteınerlik tasymaldaý kólemi 2,6 esege ósti. Sondaı-aq saýda qatynastarynyń qazirgi áleýeti taýar aınalymyn odan ári ártaraptandyrý jáne ınvestısıalyq ózara is-qımyldy keńeıtý perspektıvalary bar ekenin kórsetip otyr.
Kelissózder barysynda ózara saýdadaǵy shekteýlerdi joıý, ákimshilik kedergilerdi alyp tastaý jáne kedendik rásimderdi ońaılatý jónindegi sharalar qaraldy. Atap aıtqanda, elimizdiń Qytaı naryǵyna joǵary deńgeıde óńdelgen aýyl sharýashylyǵy ónimin jetkizý kólemin ulǵaıtýǵa daıyn ekeni aıtyldy. Sondaı-aq «Baqty-Tachen» jańa temirjol arqyly ótkizý beketin salý, Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵytynyń áleýetin keńeıtý jáne óńirlik ıntegrasıany damytý boıynsha tranzıttik-kólik salasyndaǵy iske asyrylyp jatqan qadamdar talqylandy. Oǵan qosa jolaýshylar reısteriniń sanyn arttyrý máseleleri qaraldy.
Qazaqstan Úkimetiniń basshysy QR men QHR arasyndaǵy saýda-ekonomıkalyq áriptestik ósip kele jatqanyn atap ótti.
«Qazaq-qytaı birlesken jobalary naryqta sapaly jáne suranysqa ıe ónimder shyǵaratyn joǵary tehnologıalyq kásiporyndar qurýǵa múmkindik beredi. Búginde elimizdiń aýmaǵynda 3 000 birlesken kompanıa tabysty jumys isteýde. Bul eki eldiń bıznes qaýymdastyqtary seriktestiginiń turaqtylyǵy men ónimdiligin kórsetedi», — dedi Oljas Bektenov.
Óz kezeginde QHR-nyń QR-daǵy Elshisi eki eldiń strategıalyq áriptestigin damytý serpini joǵary ekenin rastady.
«Búgingi tańda barlyq baǵyt boıynsha eki el arasyndaǵy qarym-qatynas jaqsy damyp keledi. Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń Qytaıǵa saparlary ekijaqty qarym-qatynastardy tereńdetýge jáne damytýǵa zor serpin berdi. Biz Qazaqstan Prezıdenti jarıalaǵan aýqymdy ekonomıkalyq ózgerister baǵdarlamasyn joǵary baǵalaımyz. 2029 jylǵa qaraı Qazaqstannyń JİÓ-sin eki esege ulǵaıtý jónindegi bıik maqsatqa qol jetkizýge ábden bolady dep sanaımyz», — dedi Chjan Sáo.
Sondaı-aq QHR-nyń QR-daǵy Elshisi aýyl sharýashylyǵy, energetıka, joǵary tehnologıalar jáne basqa da salalardaǵy yntymaqtastyqtyń keń áleýetin atap ótti.
Kezdesý qorytyndysy boıynsha Oljas Bektenov pen Chjan Sáo Qazaqstan men Qytaı ózara saýda-ekonomıkalyq yntymaqtastyqty dáıekti túrde damytý jumysyn kúsheıtýge daıyn ekenderin rastady.
